Program nauczania historii w gimnazjum , autorstwa Adama Kowala, zgodny z nową podstawą programową

Lech Trzcionkowski, Leszek Wojciechowski, Historia. Starożytność, Średniowiecze. Podręcznik do gimnazjum, klasa 1, Wydawnictwo Szkolne PWN, nr dopuszczenia 129/1/2009
Adam Kowal, Historia. Starożytność, Średniowiecze. Zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum, klasa 1, Wydawnictwo Szkolne PWN

<>Atlas historyczny, gimnazjum, Wydawnictwo Demart

Beletrystyka historyczna
Bidwell George, Henryk VIII, (Anglia XVI w.)
Bidwell George, Najcenniejszy klejnot, (Anglia w czasach Elżbiety I)
Dumas Alexandre, Trzej muszkieterowie, (czasy Ludwika XIII we Francji)
Dumas Alexandre, W dwadzieścia lat później, (czasy Ludwika XIV, Króla Słońce we Francji)
Dumas Alexandre, Wicehrabia de Bragelonne, (czasy Ludwika XIV, Króla Słońce we Francji)
Eco Umberto, Imię róży, (tajemnice średniowiecznego klasztoru)
Gąsiorowski Wacław, Szwole?erowie gwardii, (Polacy i Napoleon)
Hugo Wiktor, Nędznicy, (Francja poł, XIX w., galery, zaułki Paryża)
Popławska Halina, , Szkaplerz wandejski, , (Francja, czasy rewolucji, bunt ludu przeciwko rządom ludu, opowieść poruszająca, dobrze oparta na faktach)
Prus Bolesław, Faraon, (starożytny Egipt i jego młody władca)
Sienkiewicz Henryk, Krzyżacy, (Polska czasów króla Jagiełły)
Sienkiewicz Henryk, Quo vadis, (dzieje chrześcijan w Rzymie I w.)
Sienkiewicz Henryk, Trylogia, lub jej część (Polska II poł. XVII wieku)
Waltari Mike, Egipcjanin Sinuhe, (Starożytny Egipt)
Opracowania
seria A to Polska właśnie, (dostępna w Bibliotece Szkolnej i w Bibliotece Miejskiej w Podkowie Leśnej ):
Bockenheim Krystyna, Przy polskim stole, (od X do XIX w.)
Fras Zbigniew, Galicja, (Kraków i Lwów w XIX w.)
Jackowski Antoni, Pielgrzymowanie, (od Ślęży do Jasnej Góry)
Możdżyńska-Nawotka Małgorzata, O modach i strojach, (od Piasta do II wojny światowej)
Mączak Antoni, W czasach ?potopu?, (europejskie tło XVII wieku)
*
seria Wielkie bitwy historii. Wyd. Osprey, (dostępne w Bibliotece Szkolnej ) a w niej:
Brzeziński Richard, Lutzen 1632. Apogeum wojny trzydziestoletniej, (Szwedzi jako wikingowie nowożytnej Europy)
Fields Nic, Termopile 480. Ostatnia walka trzystu, (ciekawe rekonstrukcje)
Forczyk Robert, Moskwa 1941. Pierwsza porażka Hitlera, (co zatrzymało niemiecki plan Barbarossa)
Nicolle David i Szpakowski Wiaczesław, Kałka 1223. Najazd Mongołów Czingis Chana na Ruś, (historia zależności ziem ruskich od Tatarów)
*
Bieżuńska-Małowist Iza, Marian Małowist, Niewolnictwo, (od starożytności do amerykańskiego abolicjonizmu)
Czapliński Władysław, Glosa do Trylogii, (prawdziwe twarze Sienkiewiczowskich bohater?w)
Czapliński Władysław, życie codzienne magnaterii polskiej, (XVII w.)
Dudek Antoni, Zblewski Zdzisław, Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu, (powojenna Polska)
Duncan Christofer, Scott Susan, Czarna śmierć. Epidemie w Europie, (bardzo kompetentna, prawie medyczna historia śmiertelnych chorób)
Geremek Bronisław, Litość i szubiennica, (nędza i miłosierdzie od średniowiecza do XX w.)
Gombrich H.Ernst, Krótka historia świata, dla młodszych i starszych, (eseje o jaskiniowcach, Atylli i ...o zburzeniu muru berlińskiego)
Jasienica Paweł, Polska Piastów, (historia przystępnie opisana)
Jasienica Paweł, Polska Jagiellonów, (j.w.)
Kłoczowski Jerzy,Od pustelni do wspólnoty, (historia wspólnot zakonnych od ojców z pustyni...)
Kopaliński Władysław, Opowieści o rzeczach powszednich, (historie papieru, żelazka, lodów i chustki do nosa...)
Maciszewski Jarema, Szlachta polska i jej państwo, (demokracja szlachecka)
Mączak Antoni, Peregrynacje, wojaże, turystyka, (od Rzymu do Tokio)
Ripanelli Enrico, Herezje chrześcijańskie, dawne i współczesne, (popularne, ale sensowne wyjaśnienia istoty różnych heretyckich odłamów)
Sebastyen Victor, , Dwanaście dni. Rewolucja węgierska 1956, (wolność rozjechana sowieckimi czołgami)
Skrok Zdzisław, Słowiańska moc, czyli o niezwykłym wkroczeniu naszych przodków na europejska arenę, (podtytuł wyjaśnia istotę rzeczy)
Tazbir Janusz, Od Sasa do Lasa, (szkice o polskiej demokracji w epoce nowożytnej, o jej sukcesach i porażkach)
Tazbir Janusz, Państwo bez stosów, (o tolerancji religijnej w Polsce nowożytnej)
Tołczyk Dariusz, , Gułag w oczach Zachodu, (błyskotliwa relacja o tym jak w XX wieku Zachód patrzył na Wschód)
Pamiętniki, wspomnienia i źródła historyczne
Anonim Pieśń o Rolandzie (słynne walki i śmierć hrabiego Karola Wielkiego w wąwozie Roncevau)
Bedier Józef, Dzieje Tristana i Izoldy (tekst z XII i XIII w. opracowany w XIXw.)
Djilas Milovan, Rozmowy ze Stalinem (za tę książkę autor zapłacił kilkuletnim więzieniem)
Herling - Grudziński Inny świat (życie Polaków zesłanych przez Stalina)
Sołżenicyn Aleksander, Jeden dzień życia Iwana Denisowicza (oparte na wspomnieniach z łagrów)
Wańkowicz Melchior, Szkice spod Monte Cassino(oparte na w?asnych wspomnieniach wojennych autora)

Zeszyt przedmiotowy, podręcznik, przybory do pisania.
Kserokopie z wymaganiami do klasówek lub dodatkowymi zadaniami muszą być wklejane do zeszytu.

Ok. 65 godzin lekcyjnych w całym roku szkolnym, 5 godzin ? do dyspozycji nauczyciela, w zależności od potrzeb edukacyjnych danej klasy, w tym ewentualnie wycieczki przedmiotowe.
I trymestr: 20 godzin lekcyjnych, w tym: 2 h powtórzenia, 3 h. sprawdziany.
wrzesień: chronologia i podstawowe pojęcia z niż związane, najdawniejsze dzieje człowieka(sprawdzian), cywilizacja Sumerów
październik: Cywilizacje Bliskiego Wschodu i starożytny Izrael (sprawdzian)
listopad: cywilizacja grecka i hellenistyczna (sprawdzian ? koniec miesiąca)
II trymestr: 20 godzin lekcyjnych, w tym: 2 h powtórzenia i 2 h sprawdziany i kartkówki.
grudzień: cywilizacja rzymska i chrześcijaństwo (sprawdzian)
styczeń: Arabowie, Bizancjum i Karol Wielki (kartkówka)
luty (ferie): społeczeństwo i kultura średniowiecznej Europy, spór o inwestyturę
marzec (do 21 III): wyprawy krzyżowe i zakony rycerskie(sprawdzian)
III trymestr: 20 godzin lekcyjnych, w tym: 3 h powtórzenia i 2 h sprawdziany.
kwiecień: Polska pierwszych Piastów, rozbicie dzielnicowe i zjednoczenie
maj: (sprawdzian) zmierzch średniowiecza, Kazimierz Wielki (kartkówka)
czerwiec: sojusz z Litwą, wielka wojna z Zakonem, (sprawdzian), polityka pierwszych Jagiellonów, Turcy i Konstantynopol

Na lekcjach historii postępy i osiągnięcia ucznia sprawdzane są w różnych formach. Każdy uczeń oceniany jest na podstawie:

• odpowiedzi ustnych
• prac domowych (obszerniejsze prace ? 3 x w roku szkolnym)
• kartkówek
• sprawdzianów
• aktywnego udziału w lekcjach
• przygotowania do lekcji
• aktywności wykraczającej poza zwykłe wymagania (kółko przedmiotowe, dodatkowe lektury, przygotowanie prezentacji i prac konkursowych)

Liczba dopuszczalnych ?nieprzygotowań? w trymestrze: 2 Każdy uczeń może przygotować krótką wypowiedź ustną lub prezentację multimedialną na interesujący go temat związany z historią Polski lub powszechną i zaprezentować ją nauczycielowi lub klasie. Uczniowie są zachęcani do skorzystania z podanej listy lektur, przeczytania 1-2 książek w roku szkolnym i napisania z nich recenzji, zwłaszcza jeśli starają się o ocenę celującą.

Tematy do samodzielnego opracowania
klasa I
1. Charakterystyka religijnych podstaw władzy faraona.
2. Cywilizacje ?nad rzekami Babilonu? ? podobieństwa i różnice.
3*. Porównanie państwa perskiego i polis Ateńczyków (miejsce spotkania: równina pod Maratonem).
4.* Porównanie ustroju Aten i Sparty.
5.* Porównania ustroju demokracji ateńskiej i rzymskiej republiki.
6. Jak Grecy pokonali swoich zdobywców? (kultura grecka I rzymska).
7. Czy Cyrus i Aleksander Wielki byli choć trochę do siebie podobni?
8. Czy Pismo Św. Starego Testamentu może być traktowane jako źródło historyczne? Podaj przykłady i omów je.
9 . Blaski i cienie rzymskiego imperium.
10. Pierwsze gminy chrześcijańskie, co o nich wiemy i skład?
11. Przyczyny śmierci Juliusza Cezara i sukcesu Oktawiana Augusta.
12. Jak doszło do upadku cesarstwa rzymskiego?
13. Pierwszy i Drugi Rzym. Podobieństwa i różnice.
14.* Relacja naocznego świadka, czyli o tym, jak hordy barbarzyńców pustoszyły ziemie Imperium Rzymskiego (o najazdach Wandalów, Wizygotów, Hunów lub Wikingów?).
15. Legenda i prawda o królu Arturze Pendragonie i rycerzach Okrągłego Stołu.
16. Kultura europejska ocalona w klasztorach (o Irlandii i Szkocji w VII-IX w.)
17. Jak Karol Wielki został cesarzem? O niespodziewanej karierze Karolingów.
18.* Porównanie państw: Bolesława Chrobrego i Karola Wielkiego.
19. Sztuka karolińska: średniowieczny renesans czy tylko sztuka na usługach władcy? (skryptoria, Akwizgran ? kaplica i pałac).
20. Marzyciel na tronie, czyli o planach Ottona III (rola Bolesława Chrobrego).
21. Medycyna w średniowieczu, czyli o klasztorach i o ?czarownicach?.
22.* Świat średniowiecznych klasztorów (ewolucja życia zakonnego od pustelni przez coenobium, do braci żebrzących i kaznodziejów).
23.* Czy ważniejszy jest ten, który dostał miecz, czy klucze? Czyli o walce o inwestyturę i jej wpływie na życie polityczne w Europie i w Polsce.
25. Benedyktyni i cystersi w Polsce (pierwsze fundacje, ich rola polityczna, religijna i cywilizacyjna).
26.* Blaski i cienie wypraw krzyżowych.
27. Filip Piękny i templariusze: kto miał rację i gdzie jest skarb?
28. Czy Joanna d?Arc zwyciężyła w wojnie stuletniej? Kulisy skandalu.
29. Schizma i herezje w średniowiecznej Europie (katarzy i albigensi).
30.* Społeczeństwo stanowe. Czy monarchia Kazimierza Wielkiego jest dobrym jego przykładem?(kultura, bariery, emblematy, moda ).
31.* Tajemnice Państwa Krzyżackiego (podbój Prusów, Malbork, kontakty i wojny z Polską).
Nota bene: tematy oznaczone gwiazdką, to proponowane prace trymestralne, czyli obowiązkowe, z tym, że w I trymestrze można wybrać między tematami: 3*, 4*, 5*, w II trymestrze: między wariantami tematu 14*, a w III trymestrze: do wyboru są tematy 18*, 22*, 23*, 26*, 30*, 31*.
Prace trymestralne powinny zawierać bibliografię (wyszczególnienie opracowań, podręczników, słowników, stron internetowych, z których się korzystało), mieć objętość ok.1 ? 2 str, A4, zawierać własne wnioski! Mogą mieć formę rozprawki, tabeli z komentarzem lub schematu.
Pozostałe tematy, to proponowane referaty lub prezentacje na ocenę bardzo dobrą lub celującą. Szczegóły, zakres i bibliografia - do indywidualnego ustalenia podczas konsultacji.

Oceny trymestralne i ocena roczna nie są prostą średnią matematyczną wszystkich ocen uzyskanych w danym okresie przez ucznia. Aby oceny te były jak najbardziej obiektywne i podsumowywały wysiłek włożony przez ucznia w tym okresie czasu, a także skutki tego wysiłku, nauczyciel stosuje system ?średniej ważonej?, przy czym poszczególne oceny maja następujące wagi:

• średnia z prac klasowych ? 0,45,
• średnia z kartkówek i odpowiedzi ustnych ? 0,3,
• średnia z prac trymestralnych i innych prac domowych ? 0,25.

Oceniane wiadomości i umiejętności, zgodne z celami szczegółowymi z podstawy programowej dla II etapu edukacyjnego:

1. Aktywne uczestnictwo w lekcji.
   
2. Prezentacja na forum klasy przygotowanych wiadomości.
   
3. Chronologiczne porządkowanie wydarzeń, zaznaczanie ich na osi czasu.
   
4. Określanie, w jakim wieku miało miejsce określone wydarzenie.
   
5. Porównywanie zjawisk występujących w różnych epokach.
   
6. Rozumienie i stosowanie w praktyce pojęć wprowadzanych na lekcjach.
   
7. Korzystanie z prostych tekstów źródłowych, a także z diagramów, schematów, tabel i map (!).
   
8. Zdobywanie informacji z różnych źródeł (umiejętność odszukania jej w podręczniku, słownikach, encyklopediach, korzystanie z indeksów).
   
9. Znajomość historii najbliższej rodziny i swojego miasta (rozumienie pojęcia ?mała ojczyzna?).
   
10. Podstawowa wiedza dotycząca najstarszych cywilizacji.
    
11. Ustalanie następstw w czasie wybranych faktów i wydarzeń historycznych.
    
12. Znajomość wybranych (przewidzianych programem) wydarzeń i postaci z historii Polski.
    
13. Umiejętność pracy w zespole, aktywne podejście do stawianych zadań, udział w rozwiązywaniu problemów.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który nie opanował w pełni wiadomości i umiejętności określonych podstawą programową, braki te jednak nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy, z pomocą nauczyciela zdobytą wiedzę potrafi wykorzystać

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności określone podstawą programową (do wglądu w szkolnej bibliotece)

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który nie w pełni opanował wiadomości i umiejętności określane programem nauczanie w danej klasie (zawarte w podręczniku), ale opanował je na poziomie przekraczającym podstawę programową.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w pełni opanował zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w danej klasie, a także potrafi biegle posługiwać się zdobytą wiedzą.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

• samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia,
• biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami, które wykraczają poza program nauczania historii w danej klasie,
• proponuje oryginalne rozwiązania problemów rozważanych w klasie,
• czyta lektury i przedstawia z nich własne recenzje,
• opracowuje samodzielnie (i przedstawia w postaci prezentacji lub krótkiej wypowiedzi) interesujące Go zagadnienia z historii Polski lub powszechnej