Program nauczania historii w gimnazjum , autorstwa Adama Kowala, zgodny z nową podstawą programową

Janusz Drob, Jacek Chachaj, Historia. XIX wiek i Wielka Wojna. Podręcznik do gimnazjum,  klasa 3, Wydawnictwo Szkolne PWN/Nasza Era,

nr dopuszczenia 129/3/2013/z1

Atlas historyczny, gimnazjum, Wydawnictwo Demart lub WSiP

Beletrystyka historyczna
Bidwell George, Henryk VIII, (Anglia XVI w.)
Bidwell George, Najcenniejszy klejnot, (Anglia w czasach Elżbiety I)
Dumas Alexandre, Trzej muszkieterowie, (czasy Ludwika XIII we Francji)
Dumas Alexandre, W dwadzieścia lat później, (czasy Ludwika XIV, Króla Słońce we Francji)
Dumas Alexandre, Wicehrabia de Bragelonne, (czasy Ludwika XIV, Króla Słońce we Francji)
Eco Umberto, Imię róży, (tajemnice średniowiecznego klasztoru)
Gąsiorowski Wacław, Szwole?erowie gwardii, (Polacy i Napoleon)
Hugo Wiktor, Nędznicy, (Francja poł, XIX w., galery, zaułki Paryża)
Popławska Halina, , Szkaplerz wandejski, , (Francja, czasy rewolucji, bunt ludu przeciwko rządom ludu, opowieść poruszająca, dobrze oparta na faktach)
Prus Bolesław, Faraon, (starożytny Egipt i jego młody władca)
Sienkiewicz Henryk, Krzyżacy, (Polska czasów króla Jagiełły)
Sienkiewicz Henryk, Quo vadis, (dzieje chrześcijan w Rzymie I w.)
Sienkiewicz Henryk, Trylogia, lub jej część (Polska II poł. XVII wieku)
Waltari Mike, Egipcjanin Sinuhe, (Starożytny Egipt)
Opracowania
seria A to Polska właśnie, (dostępna w Bibliotece Szkolnej i w Bibliotece Miejskiej w Podkowie Leśnej ):
Bockenheim Krystyna, Przy polskim stole, (od X do XIX w.)
Fras Zbigniew, Galicja, (Kraków i Lwów w XIX w.)
Jackowski Antoni, Pielgrzymowanie, (od Ślęży do Jasnej Góry)
Możdżyńska-Nawotka Małgorzata, O modach i strojach, (od Piasta do II wojny światowej)
Mączak Antoni, W czasach ?potopu?, (europejskie tło XVII wieku)
*
seria Wielkie bitwy historii. Wyd. Osprey, (dostępne w Bibliotece Szkolnej ) a w niej:
Brzeziński Richard, Lutzen 1632. Apogeum wojny trzydziestoletniej, (Szwedzi jako wikingowie nowożytnej Europy)
Fields Nic, Termopile 480. Ostatnia walka trzystu, (ciekawe rekonstrukcje)
Forczyk Robert, Moskwa 1941. Pierwsza porażka Hitlera, (co zatrzymało niemiecki plan Barbarossa)
Nicolle David i Szpakowski Wiaczesław, Kałka 1223. Najazd Mongołów Czingis Chana na Ruś, (historia zależności ziem ruskich od Tatarów)
*
Bieżuńska-Małowist Iza, Marian Małowist, Niewolnictwo, (od starożytności do amerykańskiego abolicjonizmu)
Czapliński Władysław, Glosa do Trylogii, (prawdziwe twarze Sienkiewiczowskich bohater?w)
Czapliński Władysław, życie codzienne magnaterii polskiej, (XVII w.)
Dudek Antoni, Zblewski Zdzisław, Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu, (powojenna Polska)
Duncan Christofer, Scott Susan, Czarna śmierć. Epidemie w Europie, (bardzo kompetentna, prawie medyczna historia śmiertelnych chorób)
Geremek Bronisław, Litość i szubiennica, (nędza i miłosierdzie od średniowiecza do XX w.)
Gombrich H.Ernst, Krótka historia świata, dla młodszych i starszych, (eseje o jaskiniowcach, Atylli i ...o zburzeniu muru berlińskiego)
Jasienica Paweł, Polska Piastów, (historia przystępnie opisana)
Jasienica Paweł, Polska Jagiellonów, (j.w.)
Kłoczowski Jerzy,Od pustelni do wspólnoty, (historia wspólnot zakonnych od ojców z pustyni...)
Kopaliński Władysław, Opowieści o rzeczach powszednich, (historie papieru, żelazka, lodów i chustki do nosa...)
Maciszewski Jarema, Szlachta polska i jej państwo, (demokracja szlachecka)
Mączak Antoni, Peregrynacje, wojaże, turystyka, (od Rzymu do Tokio)
Ripanelli Enrico, Herezje chrześcijańskie, dawne i współczesne, (popularne, ale sensowne wyjaśnienia istoty różnych heretyckich odłamów)
Sebastyen Victor, , Dwanaście dni. Rewolucja węgierska 1956, (wolność rozjechana sowieckimi czołgami)
Skrok Zdzisław, Słowiańska moc, czyli o niezwykłym wkroczeniu naszych przodków na europejska arenę, (podtytuł wyjaśnia istotę rzeczy)
Tazbir Janusz, Od Sasa do Lasa, (szkice o polskiej demokracji w epoce nowożytnej, o jej sukcesach i porażkach)
Tazbir Janusz, Państwo bez stosów, (o tolerancji religijnej w Polsce nowożytnej)
Tołczyk Dariusz, , Gułag w oczach Zachodu, (błyskotliwa relacja o tym jak w XX wieku Zachód patrzył na Wschód)
Pamiętniki, wspomnienia i źródła historyczne
Anonim Pieśń o Rolandzie (słynne walki i śmierć hrabiego Karola Wielkiego w wąwozie Roncevau)
Bedier Józef, Dzieje Tristana i Izoldy (tekst z XII i XIII w. opracowany w XIXw.)
Djilas Milovan, Rozmowy ze Stalinem (za tę książkę autor zapłacił kilkuletnim więzieniem)
Herling - Grudziński Inny świat (życie Polaków zesłanych przez Stalina)
Sołżenicyn Aleksander, Jeden dzień życia Iwana Denisowicza (oparte na wspomnieniach z łagrów)
Wańkowicz Melchior, Szkice spod Monte Cassino(oparte na w?asnych wspomnieniach wojennych autora)

Zeszyt przedmiotowy, podręcznik, przybory do pisania.
Kserokopie z wymaganiami do klasówek lub dodatkowymi zadaniami muszą być wklejane do zeszytu.

Ok. 65 godzin lekcyjnych w całym roku szkolnym, 5 godzin – do dyspozycji nauczyciela, w zależności od potrzeb edukacyjnych danej klasy, w tym ewentualnie wycieczki przedmiotowe.

I trymestr: 20 godzin lekcyjnych, w tym: 2 h powtórzenia, 2 h. sprawdziany.

wrzesień: epoka napoleońska i Księstwo Warszawskie, kongres wiedeński (sprawdzian)

październik: romantyzm i rozwój przemysłu w Europie, epoka Metternicha, przebudzenie narodowe w 1 poł. XIX w., Królestwo Polskie i jego osiągnięcia, powstanie listopadowe (sprawdzian)

listopad: Wielka Emigracja, ziemie polskie pod władzą Austrii i Prus (kartkówka), Wiosna Ludów (kartkówka)

II trymestr: 20 godzin lekcyjnych,  w tym: 2 h powtórzenia i 3 h sprawdziany i kartkówki.

grudzień: zjednoczenie Włoch i Niemiec (kartkówka),przemiany cywilizacyjne w 2 poł. XIX wieku (praca metodą projektową), próbny egzamin

styczeń (po zimowisku): wojna secesyjna, ekspansja kolonialna Europy, powstanie styczniowe i jego skutki

luty (ferie): sytuacja Polaków pod zaborami po 1864 r. (sprawdzian), przyczyny I wojny światowej, jej przebieg i skutki

marzec (do połowy): rewolucje rosyjskie, sprawa polska w I wojnie

III trymestr: 20 godzin lekcyjnych,  w tym: 10 h powtórzenia i 3 h sprawdziany.

marzec (od połowy): walka o granice (sprawdzian), lekcje powtórzeniowe przed egzaminem

kwiecień (do egzaminu): lekcje powtórzeniowe i testy próbne

Po egzaminie (do końca roku szkolnego): prezentacje projektów uczniowskich dotyczących wybranych tematów z historii XX i XXI wieku.

Na lekcjach historii postępy i osiągnięcia ucznia sprawdzane są w różnych formach. Każdy uczeń oceniany jest na podstawie:

• odpowiedzi ustnych
• prac domowych (obszerniejsze prace - 3 x w roku szkolnym)
• kartkówek
• sprawdzianów
• aktywnego udziału w lekcjach
• przygotowania do lekcji
• aktywności wykraczającej poza zwykłe wymagania (kółko przedmiotowe, dodatkowe lektury, przygotowanie prezentacji i prac konkursowych)

Liczba dopuszczalnych "nieprzygotowań" w trymestrze: 2 Każdy uczeń może przygotować krótką wypowiedź ustną lub prezentację multimedialną na interesujący go temat związany z historią Polski lub powszechną i zaprezentować ją nauczycielowi lub klasie. Uczniowie są zachęcani do skorzystania z podanej listy lektur, przeczytania 1-2 książek w roku szkolnym i napisania z nich recenzji, zwłaszcza jeśli starają się o ocenę celującą.

Tematy do samodzielnego opracowania:

 W I trymestrze jest to recenzja  z dowolnie wybranego artykułu z czasopisam "Mówią Wieki".

W II trymestrze praca pisemna jest rozprawką historyczną na jeden z podanych niżej tematów:

1. Czy powstanie narodowe były błędem politycznym? Oceń szanse powodzenia każdego z nich. Jakie miały one znaczenie, poza politycznym? (można zatrzymać się przy powstaniu styczniowym i wtedy porównać /ocenić postawę A. Wielopolskiego i np. R. Traugutta..)
2. „Najdłuższa wojna współczesnej Europy”, czyli o tym, jak Wielkopolska walczyła o niepodległość i zachowanie polskości (od powstania w 1807 roku i starań A. Radziwiłła, namiestnika W.X.Poznańskiego, przez działalność H. Cegielskiego, aż do powstania w 1918)
3. „Galicyjska wolność”, czyli o polskim udziale w rządzie austro-węgierskim, o krakowskiej bohemie artystycznej i o konspiratorach( Sejm Galicyjski i Koło Polskie w Wiedniu, Kraków i Lwów jako stolice kulturalne, organizacje spiskowe – strzelcy J. Piłsudskiego).
4. „Jajo węża”, czyli o początkach bolszewików w Rosji i na emigracji (czy poglądy Lenina z przełomu XIX i XX wieku zapowiadały, jak przebiegnie rewolucja proletariacka?).
5. Piłsudski czy Dmowski? kto miał rację? (omówienie argumentów: orientacje przed I wojną)
6. Zjednoczenie Niemiec i jego skutki dla polityki światowej (Hitler kontynuatorem Bismarcka?)
7. Geneza I wojny światowej (jaki konflikt miał znaczenie decydujące: kolonializm, obszary sporne, rywalizacja mocarstw..? - przy deklarowanych oficjalnie nadziejach na wieczny pokój)
8. Szoguni i samuraje, czyli o wpływie tradycji na kształt kultury nowoczesnej Japonii i jej państwa (należy zacząć od reform Meidżi…).
9. „Panny i wdowy”, czyli rola i los kobiet w czasie powstania styczniowego (kobiety walczące, wspierające powstanie, „żałoba narodowa”); które można porównać do podobnych wyzwań, przed którymi stanęły kobiety w czasie wojny secesyjnej w USA.
10. „Mają prawo do głosu czy nie?” – mieszczańska wizja pozycji kobiety i jej roli społecznej a sufrażystki i ich walka oraz emancypantki (kobiety w nauce).
11. „Brytyjskie szczęśliwe Indie” i walka „bez przemocy” Gandhiego ( mity i rzeczywistość)

Oceny trymestralne i ocena roczna nie są prostą średnią matematyczną wszystkich ocen uzyskanych w danym okresie przez ucznia. Aby oceny te były jak najbardziej obiektywne i podsumowywały wysiłek włożony przez ucznia w tym okresie czasu, a także skutki tego wysiłku, nauczyciel stosuje system "średniej ważonej", przy czym poszczególne oceny maja następujące wagi:

• średnia z prac klasowych - 0,45,
• średnia z kartkówek i odpowiedzi ustnych - 0,3,
• średnia z prac trymestralnych i innych prac domowych - 0,25.

Oceniane wiadomości i umiejętności, zgodne z celami szczegółowymi z podstawy programowej dla II etapu edukacyjnego:

1. Aktywne uczestnictwo w lekcji.
2. Prezentacja na forum klasy przygotowanych wiadomości.
3. Chronologiczne porządkowanie wydarzeń, zaznaczanie ich na osi czasu.
4. Określanie, w jakim wieku miało miejsce określone wydarzenie.
5. Porównywanie zjawisk występujących w różnych epokach.
6. Rozumienie i stosowanie w praktyce pojęć wprowadzanych na lekcjach.
7. Korzystanie z prostych tekstów źródłowych, a także z diagramów, schematów, tabel i map (!).
8. Zdobywanie informacji z różnych źródeł (umiejętność odszukania jej w podręczniku, słownikach, encyklopediach, korzystanie z indeksów).
9. Znajomość historii najbliższej rodziny i swojego miasta (rozumienie pojęcia ?mała ojczyzna?).
10. Podstawowa wiedza dotycząca najstarszych cywilizacji.
11. Ustalanie następstw w czasie wybranych faktów i wydarzeń historycznych.
12. Znajomość wybranych (przewidzianych programem) wydarzeń i postaci z historii Polski.
13. Umiejętność pracy w zespole, aktywne podejście do stawianych zadań, udział w rozwiązywaniu problemów.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który nie opanował w pełni wiadomości i umiejętności określonych podstawą programową, braki te jednak nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy, z pomocą nauczyciela zdobytą wiedzę potrafi wykorzystać.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności określone podstawą programową (do wglądu w szkolnej bibliotece)

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który nie w pełni opanował wiadomości i umiejętności określane programem nauczanie w danej klasie (zawarte w podręczniku), ale opanował je na poziomie przekraczającym podstawę programową.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w pełni opanował zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w danej klasie, a także potrafi biegle posługiwać się zdobytą wiedzą.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

• samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia,
• biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami, które wykraczają poza program nauczania historii w danej klasie,
• proponuje oryginalne rozwiązania problemów rozważanych w klasie,
• czyta lektury i przedstawia z nich własne recenzje,
• opracowuje samodzielnie (i przedstawia w postaci prezentacji lub krótkiej wypowiedzi) interesujące Go zagadnienia z historii Polski lub powszechnej